Kilkadziesiąt instytutów badawczych wejdzie w skład Sieci Badawczej Łukasiewicz – zakłada ustawa, którą 18 marca 2019 r. podpisał prezydent Andrzej Duda. Jednocześnie przekształca ona PORT – Polski Ośrodek Rozwoju Technologii ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w instytut badawczy i włącza go w sieć. Ustawa wejdzie w życie 1 kwietnia 2019.

Do sieci włączonych zostanie 37 instytutów badawczych, z czego większość podlega Ministerstwu Przedsiębiorczości i Technologii, oraz wrocławska spółka PORT, który ma się stać instytutem.

Wedle ustawy, celem sieci jest prowadzenie badań aplikacyjnych i prac rozwojowych ważnych dla państwa. W uzasadnieniu ustawy napisano, że sieć zapewni bardziej efektywną współpracę instytutów badawczych, które wejdą w jej skład, m. in. dzięki ujednoliceniu mechanizmów zarządzania finansami, zasobami ludzkimi, nieruchomościami oraz prawami własności intelektualnej, a także umożliwi efektywny nadzór nad działalnością zintegrowanych w niej instytutów. Sieć ma stanowić „pomost” między nauką a gospodarką. Zadaniem sieci będzie też prowadzenie działalności mającej na celu kształtowanie świadomości społecznej na temat zaawansowanych technologii.

Sieć Badawczą Łukasiewicz będą tworzyć:

1. COBRO – Instytut Badawczy Opakowań w Warszawie,
2. Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych w Łodzi,
3. Instytut Biotechnologii i Antybiotyków w Warszawie,
4. Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Warszawie,
5. Instytut Chemii Przemysłowej imienia Profesora Ignacego Mościckiego w Warszawie,
6. Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” w Kędzierzynie-Koźlu,
7. Instytut Elektrotechniki w Warszawie,
8. Instytut Farmaceutyczny w Warszawie,
9. Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu,
10. Instytut Logistyki i Magazynowania w Poznaniu,
11. Instytut Lotnictwa w Warszawie,
12. Instytut Mechaniki Precyzyjnej w Warszawie,
13. Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie,
14. Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach,
15. Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica w Gliwicach,
16. Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL w Katowicach,
17. Instytut Nowych Syntez Chemicznych w Puławach,
18. Instytut Obróbki Plastycznej w Poznaniu,
19. Instytut Odlewnictwa w Krakowie,
20. Instytut Optyki Stosowanej imienia prof. Maksymiliana Pluty w Warszawie,
21. Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „ORGMASZ” w Warszawie,
22. Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” w Poznaniu,
23. Instytut Przemysłu Organicznego w Warszawie,
24. Instytut Przemysłu Skórzanego w Łodzi,
25. Instytut Spawalnictwa w Gliwicach,
26. Instytut Technik Innowacyjnych EMAG w Katowicach,
27. Instytut Techniki i Aparatury Medycznej ITAM w Zabrzu,
28. Instytut Technologii Drewna w Poznaniu,
29. Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy w Radomiu,
30. Instytut Technologii Elektronowej w Warszawie,
31. Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie,
32. Instytut Tele- i Radiotechniczny w Warszawie,
33. Instytut Włókiennictwa w Łodzi,
34. Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania w Krakowie,
35. Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP w Warszawie,
36. Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych w Poznaniu,
37. Przemysłowy Instytut Motoryzacji w Warszawie,
38. Spółka PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii.

Działania sieci ma koordynować nowo utworzone Centrum Łukasiewicz – z siedzibą w Warszawie – które będzie państwową osobą prawną. Zadaniem instytucji będzie również m.in. zapewnienie środków finansowych i mechanizmów współpracy podmiotów tworzących sieć oraz komercjalizacja wyników badań naukowych i prac rozwojowych.

Na czele Centrum Łukasiewicz ma stanąć prezes (powoływany przez ministra nauki) i najwyżej czterech wiceprezesów oraz rada składająca się z sześciu członków i przewodniczącego. Przy prezesie działać będzie kolegium doradców składające się z 20 członków, w tym 10 przedstawicieli środowiska społeczno-gospodarczego lub finansowego, pięciu przedstawicieli środowiska naukowego i pięciu dyrektorów instytutów.

Każdym z instytutów, które wejdą w skład sieci, będzie kierował dyrektor wraz z radą. Dyrektorów będzie powoływać prezes Centrum Łukasiewicz na pięcioletnią kadencję. W skład rady ma wejść od 9 do 15 osób. Nie więcej niż 40 proc. jej składu mają stanowić pracownicy instytutu. Pozostałych powoływać ma prezes na wniosek dyrektora instytutu. Kluczowymi partnerami w prowadzeniu swojej działalności mają być dla instytutów przedsiębiorcy i uczelnie.

Pracownicy Centrum Łukasiewicz i instytutów będą zatrudnieni w dwóch pionach: badawczym i wsparcia.

Wprowadzenie ustawy o Sieci Badawczej Łukasiewicz wymaga zmiany blisko 30 innych ustaw, m.in. Prawo i szkolnictwie wyższym i nauce, Polskiej Akademii Nauk czy o instytutach badawczych. Obecnie w Polsce funkcjonuje 111 instytutów badawczych, m.in. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB, Instytut Matki i Dziecka, Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK), Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, nadzorowanych przez kilkunastu ministrów (np. obrony, zdrowia, rozwoju). Instytuty prowadzą prace badawcze w niemal wszystkich obszarach nauki. Każdy z nich posiada własną osobowość prawną.

(Źródło: PAP Nauka w Polsce)