Niespełna 76 mld euro miałoby zostać przeznaczone na realizację programu Horyzont Europa – uznała Rada Europejska, która doprowadziła do porozumienia w sprawie planu odbudowy dla Europy oraz budżetu UE na lata 2021-2027. Dodatkowe 5 mld euro na badania i innowacje będzie pochodzić z  instrumentu Next Generation EU.

CZYTAJ TAKŻE: Nowy budżet UE: Komisja chce przeznaczyć 94,4 mld euro na program Horyzont Europa

Przywódcy UE uzgodnili na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Europejskiej całościowy pakiet o wartości 1 824,3 mld euro, który łączy Wieloletnie Ramy Finansowe 2021-2027 oraz instrument odbudowy Next Generation EU, będący odpowiedzią na społeczno-gospodarcze skutki pandemii COVID-19.

– Osiągnęliśmy porozumienie co do pakietu odbudowy i europejskiego budżetu. Oczywiście były to trudne negocjacje w bardzo trudnych czasach dla wszystkich Europejczyków. Maraton zakończył się sukcesem dla wszystkich 27 państw członkowskich, ale zwłaszcza dla ludzi. To dobre porozumienie. To mocne porozumienie. A co najważniejsze, w chwili obecnej to właściwe porozumienie dla Europy – powiedział Charles Michel, przewodniczący Rady Europejskiej.

Pula środków finansowych na realizację programu Horyzont Europa ma wynieść 75,9 mld euro, dodatkowe 5 mld euro będzie pochodzić z Next Generation EU.

W konkluzjach z lipcowego szczytu czytamy:

„Potrzebne jest wzmocnienie i zwiększenie doskonałości unijnej bazy naukowej i innowacyjnej. Działania w zakresie badań naukowych, rozwoju i innowacji będą się zatem opierać na doskonałości. Program Horyzont Europa będzie wspierał państwa objęte inicjatywą szerszego uczestnictwa, aby zwiększyć ich uczestnictwo w programie. Jednocześnie kwestie dysproporcji w poziomach uczestnictwa i przepaści innowacyjnej muszą być nadal przedmiotem działań przy wykorzystaniu różnych środków i inicjatyw, takich jak zachęty dla konsorcjów przyczyniających się do zniwelowania tych nierówności. To, w połączeniu z jednolitym zbiorem zasad, zapewni skuteczną i efektywną, przyszłą europejską politykę w zakresie badań naukowych, która będzie również oferować MŚP i nowym podmiotom lepsze możliwości udziału w programach. Ułatwione zostanie budowanie lepszych powiązań między instytucjami badawczymi i innowacyjnymi w całej Europie, by wzmocnić współpracę badawczą w całej Unii. Przedmiotem szczególnej uwagi będzie koordynacja działań finansowanych w ramach programu Horyzont Europa z działaniami wspieranymi z innych programów Unii, w tym za pośrednictwem polityki spójności. W tym kontekście konieczne będą istotne efekty synergii pomiędzy programem Horyzont Europa a funduszami strukturalnymi do celów „dzielenia się doskonałością”, a tym samym zwiększenia regionalnego potencjału w zakresie badań naukowych i innowacji oraz zdolności wszystkich regionów do tworzenia klastrów doskonałości.”

Europarlament nie godzi się na ostre cięcia

Przeciwni głębokim cięciom w Wieloletnich Ramach Finansowych są deputowani Parlamentu Europejskiego.

Podczas debaty z przewodniczącymi Rady i Komisji, Charlesem Michelem i Ursulą von der Leyen, wielu posłów określiło porozumienie osiągnięte na ostatnim posiedzeniu Rady Europejskiej w sprawie funduszu naprawczego jako „historyczne”, ponieważ po raz pierwszy państwa członkowskie zgodziły się na emisję 750 mld euro wspólnego długu. Jednak większość z posłów „nie była zadowolona” z cięć dokonanych w budżecie długoterminowym

Posłowie nie akceptują cięć dotyczących zorientowanych na przyszłość programów (ochrona klimatu, transformacja cyfrowa, ochrona zdrowia, programy dotyczące młodzieży, kultury, badań oraz zarządzania granicami) oraz uważają, że cięcia te „osłabią podstawy zrównoważonej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność”.

W związku z tym Parlament Europejski zapowiedział, że nie akceptuje porozumienia politycznego Rady Europejskiej w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 w jego obecnym kształcie. Posłowie są „gotowi wstrzymać swoją zgodę” na długoterminowy budżet UE do czasu osiągnięcia zadowalającego porozumienia w nadchodzących negocjacjach między Parlamentem i Radą, najlepiej najpóźniej do końca października 2020 r., w celu sprawnego rozpoczęcia programów UE od 2021 roku.

(Źródło:  Rada Europejska, Parlament Europejski)