Tegoroczna  Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki została przyznana wspólnie Arthurowi Ashkinowi oraz Gérardowi Mourou i Donnie Strickland za przełomowe odkrycia w fizyce laserów. Jeden z trzech laureatów – francuski uczony Gérard Mourou – kierował wcześniej projektem  finansowanym grantem w wysokości  pół miliona euro w 7. Programie Ramowym badań i innowacji UE.

Gérard Mourou i Donna Strickland zostali nagrodzeni  za metodę tworzenia najkrótszych i najbardziej intensywnych impulsów laserowych. Opracowana technika otworzyła nowe obszary badań i jest szeroko stosowana  m.in. w operacjach korekcyjnych wzroku, przeprowadzanych co roku przy użyciu najostrzejszych wiązek laserowych.

Gérard Mourou kierował finansowanym przez UE projektem infrastruktury badawczej, International Coherent Amplification Network (ICAN), który otrzymał 500 tys. euro z poprzedniego programu badań i innowacji UE (7PR). Projekt skupiał się na opracowaniu rewolucyjnego systemu laserowego, wykorzystując lasery światłowodowe w technologiach akceleratora cząstek. Był także inicjatorem i koordynatorem infrastruktury Extreme Light Infrastructure (ELI), która jest częścią ESFRI.

Amerykanin Arthur Ashkin jest autorem techniki laserowej znanej jako „optyczna pęseta”. Umożliwia ona wychwytywanie za pomocą lasera cząsteczek, atomów i molekuł, a także badanie i manipulowanie wirusami, bakteriami i innymi żywymi komórkami bez uszkadzania ich.

Gérard Mourou pracuje obecnie w École Polytechnique (Palaiseau, Francja) i University of Michigan (Ann Arbor, USA). Donna Strickland jest profesorem na University of Waterloo w Kanadzie. Arthur Ashkin jest amerykańskim fizykiem pracującym obecnie w Bell Laboratories.

(Źródło: Komisja Europejska)