W ramach dofinansowanego ze środków UE projektu WHIM (What-if Machine) nie tylko powstają fantazyjne fabuły, ale także oceniana jest ich potencjalna przydatność i atrakcyjność. Przedsięwzięcie wyznacza istotny postęp w kreatywności obliczeniowej.

Nauka nieczęsto sięga do świata fantazji, ale to się zmienia za sprawą trafnie nazwanego projektu WHIM. Partnerzy tego ambitnego projektu opracowują system oprogramowania, który potrafi wymyślać i oceniać fantazyjne wyobrażenia.

Rozwinięcie akronimu projektu brzmi Maszyna co-jeśli. To również nazwa pierwszego na świecie oprogramowania do fantazyjnej ideacji (kreatywnego procesu tworzenia, rozwijania i komunikowania nowych wyobrażeń), stworzonego w toku prac nad projektem. Oprogramowanie tworzy fantazyjne mini-narracje lub fabuły za pomocą technik przetwarzania języka naturalnego i bazy danych o faktach wyszukiwanych w Internecie (jako repozytorium „prawdziwych” faktów). Oprogramowanie następnie odwraca albo przekręca fakty, aby stworzyć rozmaite narracje „co-jeśli”. Uzyskiwany efekt jest często osobliwy: „Co, jeśli kobieta obudziłaby się w alejce jako kot, ale nadal potrafiła jeździć na rowerze?”.

Tworzenie fantazyjnych mini-narracji to tylko jeden z aspektów projektu. Naukowcy z Universidad Complutense Madrid rozbudowują mini-narracje do pełnych narracji, które lepiej nadawałyby się na pełną fabułę na przykład filmu. Tymczasem naukowcy z University College w Dublinie starają się nauczyć komputery tworzyć metaforyczne spostrzeżenia i ironiczne uwagi poprzez odwracanie i kontrastowanie stereotypów zebranych w Internecie, a naukowcy z Uniwersytetu Cambridge zajmują się eksploracją Internetu na potrzeby ideacji. Wszystkie te prace powinny zaowocować lepszymi i pełniejszymi, fantazyjnymi wyobrażeniami.

Mimo iż tworzone w ten sposób fantazyjne wyobrażenia mogą być dziwaczne, WHIM opiera się na solidnych podstawach naukowych. Stanowi część powstającej domeny kreatywności obliczeniowej, fascynującej interdyscyplinarnej dziedziny, znajdującej się gdzieś na styku sztucznej inteligencji, psychologii poznawczej, filozofii i sztuki.

Oprogramowanie WHIM może być również wykorzystywane poza sztuką. Na przykład moderatorzy mogliby korzystać z niego w czasie konferencji naukowych do zadawania uczestnikom dyskusji panelowych sondujących pytań „co-jeśli” w celu zgłębienia różnych hipotez czy scenariuszy.

Projekt WHIM, dofinansowany ze środków UE na kwotę 1,7 mln euro, jest realizowany od października 2013 r. do września 2016 r.

Więcej w serwisie CORDIS.