W dniach 17-18 października 2017 r. Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE we współpracy z Ambasadą RP w Królestwie Belgii oraz Biurem Promocji Nauki PolSCA w Brukseli zorganizował dwudniowy wyjazd studyjny pod hasłem „Polish excellence for sustainable development of Bioeconomy in Europe” dedykowany dla środowiska biznesowego i naukowego z obszaru biogospodarki.
Partnerem merytorycznym wydarzenia było Stałe Przedstawicielstwo RP przy Unii Europejskiej, a partnerem strategicznym – KGHM Polska Miedź S.A. Honorowe patronaty nad wydarzeniem objęły Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Rozwoju oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Głównym celem spotkania było zwiększenie udziału polskich podmiotów z sektora biogospodarki w projektach badawczo-rozwojowych i kluczowych europejskich inicjatywach tematycznych oraz umożliwienie zaprezentowania osiągnięć i wymiany doświadczeń. Organizatorom zależy, aby spotkanie podniosło świadomość korzyści, jakie wynikają z włączania się w programy międzynarodowe oraz procesy podejmowania decyzji w Brukseli, ze szczególnym uwzględnieniem grup eksperckich, europejskich partnerstw publiczno-prywatnych i ciał doradczych.
W spotkaniu wzięło udział wielu przedstawicieli instytucji, mających realny wpływ na kształtowanie polityki badawczo-rozwojowej oraz wdrożeniowej sektora biogospodarki w Europie i w Polsce. Obecni byli m.in. przedstawiciele Parlamentu Europejskiego: Jerzy Buzek – Przewodniczący Komisji ITRE, Czesław Siekierski – przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Andrzej Grzyb z Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności. Ponadto w wydarzeniu udział wzięli: przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych i Innowacji Komisji Europejskiej – Tomasz Calikowski, a także dyrektorzy zarządzający dwóch inicjatyw: Bio-Based Industries Joint Undertaking – Philippe Mengal oraz Bio-Based Industries Consortium – Dirk Carrez.
W spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele firm: KGHM Cuprum, Barlinek, Selena Labs, Biotrem, IZNAB, Maspex, Stowarzyszenie Papierników Polskich, Bipromet, Biotechnika, Apeiron Synthesis, Food4Life oraz przedstawiciele polskich uczelni i instytutów naukowych i badawczych.
Spotkanie otworzył Ambasador RP w Brukseli Artur Orzechowski. Po nim zabrał głos prof. Jerzy Buzek, który podkreślił, ze dla Unii Europejskiej priorytetem są rozwój i innowacyjność. Były przewodniczący PE przypomniał podpisaną w ubiegłym roku Łódzką Deklarację Bioregionów, która określa kierunki rozwoju biogospodarki. Globalna biogospodarka ma być budowana na poziomie lokalnym – gmin, wiosek i miasteczek. Sygnatariusze chcą, żeby rozwój bioregionów był kluczowy w rewitalizacji obszarów wiejskich, ochronie środowiska naturalnego, łagodzeniu zmian klimatu i budowie przemysłu opartego o gospodarkę obiegu zamkniętego. Chodzi o to, aby na końcu procesu produkcji nie powstawał tylko produkt docelowy i odpady. Odpady mają zastąpić surowce dla nowych gałęzi przemysłu.
Monika Rzepecka, Radca Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, omówiła aktualne inicjatywy Komisji Europejskiej dotyczące biogospodarki. Przypomniała, że już jest gotowy Program Pracy dla tego obszaru w Horyzoncie 2020 na lata 2018-2020.
Dyrektor Krajowego Punkt Kontaktowego Programów Badawczych UE Zygmunt Krasiński zaznaczył, iż jest to już czwarta Wizyta Studyjna w Brukseli, organizowana przez KPK PB UE. Dodał, że działania te przynoszą wymierne rezultaty. – Cieszymy się, że ta wizyta przyciągnęła tak wiele firm, które chcą uczestniczyć w Horyzoncie 2020 – powiedział dyrektor Krasiński.
Tomasz Calikowski z DG R&I przedstawił założenia europejskiej polityki w zakresie badań i innowacji w sektorze biogospodarki oraz wizję jej rozwoju w nowej perspektywie finansowej, a Philip Mengal (BBI JU) i Dick Carrez (BIC) możliwości, jakie stwarzają partnerstwa działające w ramach programu Horyzont 2020 dla realizacji innowacyjnych przedsięwzięć technologicznych wykorzystujących surowiec pochodzenia biologicznego. Stanisław Bielecki z Politechniki Łódzkiej przedstawił ocenę polskiego potencjału w tym dynamicznie rozwijającym się sektorze oraz rekomendacje zarówno w sferze badawczo – rozwojowej, legislacyjnej oraz edukacyjnej dla jego dalszego rozwoju w Polsce. Tę część zamknęła prezentacja Aleksandry Małyskiej z ETP, która na przykładach zaprezentowała korzyści jakie daje członkom uczestnictwo w Europejskich Platformach Technologicznych.
Centralnym punktem drugiego dnia Wizyty Studyjnej była sesja pt. „Poland for European Innovations”. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Jadwiga Emilewicz nakreśliła plany polskiego rządu, które mają na celu wspieranie innowacji. Wśród nich wymieniła odpowiedzialne inwestycje, korzystanie z instrumentów finansowych oraz konieczność ewolucji sektora w kierunku wytwarzania produktów wysoko przetworzonych. Poseł do Parlamentu Europejskiego Andrzej Grzyb mówił o tym, jak zmienia się paradygmat zrównoważonego rozwoju, co wymaga większego wykorzystania wiedzy i łączenia różnych sektorów. Podkreślał, że gospodarka powinna iść w parze ze środowiskiem, a bez włączenia społeczności lokalnych nie można mówić o zrównoważonej biogospodarce. Reprezentujący na spotkaniu marszałka województwa łódzkiego Andrzej Siemaszko przypomniał, że Polska jest europejskim potentatem w produkcji żywności i zagłębiem biomasy, ale polscy producenci powinni dostrzec wartość w kooperacji. Dodał, że potrzebna jest narodowa strategia rozwoju biogospodarki.
Integralną częścią spotkania była sesja poświęcona zaprezentowaniu potencjału innowacyjnego polskich firm i jednostek badawczych, osiągnięć i ciekawych propozycji projektowych w obszarze biogospodarki oraz nawiązaniu kontaktów z przedstawicielami europejskich instytucji i projektów B+R. Istotnym elementem było spotkanie brokerskie z firmami belgijskimi z sektora biogospodarki, które zostało zorganizowane we współpracy z Ambasadą RP w Brukseli.
Celem wizyt studyjnych organizowanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE, których celem jest zwiększenie szans na uczestnictwo polskich firm w europejskich inicjatywach i projektach R&D. Poprzednie wydarzenia dotyczyły sektora energetycznego, chemicznego oraz sektora ICT.