Uniwersytet Warszawski, Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, firmy Synektik S.A. i KGHM Polska Miedź S.A. oraz prof. Mikołaj Bojańczyk – to laureaci nagrody dla najaktywniejszych polskich uczestników programu Unii Europejskiej Horyzont 2020.

Nagrody specjalne otrzymali prof. Janusz Bujnicki i prof. Janusz Hołyst.

W czwartek 2 czerwca ich sukcesy nagrodzono statuetką Kryształowej Brukselki przyznawaną przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE.

Statuetka Kryształowej Brukselki jest przyznawana najlepszym polskim naukowcom i przedsiębiorcom za sukcesy w ramowych programach badawczych i innowacyjnych Unii Europejskiej. W tym roku wyróżniono nią uczestników trwającego właśnie największego w historii UE programu ramowego Horyzont 2020, którego budżet wynosi niemal 80 mld euro. Organizatorem inicjatywy wręczania nagrody Kryształowej Brukselki jest Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (KPK).

Najlepszą uczelnią został wybrany Uniwersytet Warszawski, zaś poznański Instytut Chemii Bioorganicznej PAN zwyciężył w kategorii instytutów. Firma Synektik S.A. okazała się najlepsza w kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, a KGHM Polska Miedź S.A. w grupie dużych przedsiębiorstw. Nagrodą indywidualną wyróżniono prof. dr. hab. Mikołaja Bojańczyka z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego.

W tym roku kapituła zdecydowała także o wyróżnieniu nagrodą specjalną dwóch wybitnych uczonych, popularyzatorów nauki i promotorów polskiego uczestnictwa w programach ramowych UE: prof. Janusza Bujnickiego z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie oraz prof. Janusza Hołysta z Politechniki Warszawskiej.

– Polscy naukowcy i przedsiębiorcy aktywnie uczestniczą w projektach programu Horyzont 2020 – mówi dr inż. Zygmunt Krasiński, dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE. – Mam nadzieję, że promocja ich sukcesów przełoży się na większe zainteresowanie programem, bardziej odzwierciedlające potencjał badawczy polskiej nauki i przemysłu. Moim zdaniem udział polskich naukowców i przedsiębiorstw w Horyzoncie 2020 to nie kwestia wyboru, a konieczność – dodaje dyrektor KPK.

Uniwersytet Warszawski, nagrodzony w kategorii uczelni,jest liderem w skali kraju zarówno pod względem liczby projektów realizowanych w ramach programu Horyzont 2020, jak i wartości dofinansowania. Naukowcy z UW uczestniczą w 20 projektach, a w 6 kolejnych są także ich koordynatorami. Uczelnia otrzymała na nie dofinansowanie w wysokości 9 964 262,85 euro. Wśród uniwersyteckich projektów finansowanych w ostatnich latach ze środków unijnych szczególnie ważne są granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych – European Research Council (ERC). O poziomie badań prowadzonych na UW i umiejętności pozyskiwania na nie grantów świadczy fakt, że blisko 1/3 budżetu uczelni, wynoszącego ponad 1,3 miliarda zł, stanowią środki pozyskane na badania ze źródeł polskich i zagranicznych, głównie unijnych.

Instytut Chemii Bioorganicznej PAN wyróżnia wśród innych instytutów zarówno liczba projektów realizowanych w ramach Horyzontu 2020 (jest ich dziewiętnaście, w tym dwa koordynowane przez ICHB PAN), jak i wartość zdobytego dofinansowania: 7 118 480 euro. Instytut pozyskał je na badania dotyczące m.in. technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych oraz cyberbezpieczeństwa. Oprócz tego ICHB PAN prowadzi też interdyscyplinarne badania w zakresie chemii, biologii, bioinformatyki i informatyki. Jednym z filarów ICHB PAN jest afiliowane przy instytucie Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS). Międzynarodowe projekty realizowane w PCSS obejmują m.in. radioastronomię, nowe media, platformy wiedzy oraz technologie internetu przyszłości.

Firma Synektik S.A. koordynuje w ramach Horyzontu 2020 projekt, który ma na celu opracowanie unikatowego w skali świata narzędzia do oceny przepływu krwi przez serce i diagnostyki choroby wieńcowej. Dzięki niemu będzie można wcześnie diagnozować zagrożenie zawałem serca. Synektik otrzymał dofinansowanie tego projektu w kwocie 3 687 250 euro, co pozwoli na przeprowadzenie I i II fazy badań klinicznych. Projekt wpisuje się w strategię rozwoju firmy, która jest producentem preparatów radiofarmaceutycznych wykorzystywanych m.in. w diagnostyce chorób krążenia i nowotworów. Spółka pracuje nad nowymi radiofarmaceutykami we własnym Centrum Badawczo-Rozwojowym w Warszawie.

KGHM Polska Miedź S.A. z Lubina jest w ramach Horyzontu 2020 koordynatorem projektu poświęconego metodom pozyskiwania metodami biotechnologicznymi metali z głęboko położonych rud. Uczestniczy także w dwóch innych projektach, a wartość zdobytego przez KGHM dofinansowania przekracza milion euro. To część strategii spółki, która co roku realizuje dziesiątki ekspertyz oraz prac badawczych z zakresu nauki i techniki. Prowadzi m.in. badania nad zwiększeniem automatyzacji procesów wydobywczych, technologiami energooszczędnymi, czy wreszcie oddziaływaniem przemysłu górniczego na środowisko. W oparciu o nowe technologie KGHM przygotowuje koncepcję inteligentnej kopalni.

Prof. dr hab. Mikołaj Bojańczyk interesuje się stykiem informatyki i matematyki, w tym dowodzeniem twierdzeń o logice w informatyce. Jest jednym z najmłodszych profesorów Uniwersytetu Warszawskiego i jedynym naukowcem w Polsce, który otrzymał dwa prestiżowe granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych w kolejnych programach ramowych. W programie Horyzont 2020 dostał grant w wysokości ponad 1 786 tys. euro.

Profesor Bojańczyk jest laureatem m.in. nagrody Presburgera, Nagrody im. Ackermanna za doktorat, nagrody Prezesa rady Ministrów za rozprawę habilitacyjną i nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe.

Prof. dr hab. Janusz Bujnicki jest jednym z pionierów bioinformatyki w Polsce, kierownikiem Laboratorium Bioinformatyki i Inżynierii Białka w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie oraz kierownikiem grupy badawczej na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Jego interdyscyplinarne badania dotyczą białek, kwasów nukleinowych i ich wzajemnych oddziaływań. Prof. Bujnicki jako pierwszy Polak zdobył grant Europejskiej Rady do Spraw Badań Naukowych (ERC) w dziedzinie biologii. Jest laureatem wielu nagród, w tym Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej (EMBO) i Instytutu Medycznego Howarda Hughesa (HHMI). Profesor Bujnicki został nagrodzony w uznaniu aktywnego uczestnictwa w grupach eksperckich Komisji Europejskiej, w tym w ramach nowego mechanizmu doradztwa naukowego – Scientific Advice Mechanism, realizacji prestiżowych grantów ERC oraz zasług na polu wsparcia naukowców w przygotowaniu wniosków ERC.

Prof. dr hab. Janusz Hołyst pracuje na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej, gdzie kieruje pracownią Fizyki w Ekonomii i Naukach Społecznych. Jest jednym z pionierów stosowania fizyki w tych dziedzinach. Jego zainteresowania naukowe obejmują m.in. fizykę statystyczną, automaty komórkowe, sieci złożone (w tym ekonomiczne i społeczne), a także modelowanie emocji w społecznościach internetowych i dynamiki opinii społecznej. Prof. Hołyst koordynował lub był partnerem w kilku międzynarodowych projektach badawczych, w tym współfinansowanych z kilku kolejnych programów ramowych Unii Europejskiej. Janusz Hołyst otrzymał Nagrodę Specjalną w uznaniu dla szczególnych zasług jako współzałożyciela i Prezesa Krajowej Rady Koordynatorów Projektów Badawczych UE, na polu koordynacji projektów, a także wprowadzania dobrych praktyk profesjonalnego zarządzania badaniami.

O nagrodzie:

Nagroda Kryształowej Brukselki przyznawana jest od 2001 r. za sukcesy w ramowych programach badawczych i innowacyjnych Unii Europejskiej. Jest wyróżnieniem dla osób i instytucji za aktywność na arenie międzynarodowej i wkład w rozwój polskiej nauki i gospodarki.

Nagrodę przyznaje się w pięciu kategoriach: nauka – uczelnie, nauka – instytuty, biznes – małe i średnie przedsiębiorstwa; biznes – duże przedsiębiorstwa oraz nagroda indywidualna.

W tym roku kapituła pod przewodnictwem Jarosława Gowina, wicepremiera i Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wybrała laureatów spośród polskich uczestników programu Horyzont 2020. To największy w historii Unii Europejskiej program ramowy, z planowanym budżetem niemal 80 mld euro. Horyzont 2020 ma wzmocnić doskonałość naukową i podnieść konkurencyjność państw członkowskich.

Organizatorem przyznawania nagrody Kryształowej Brukselki jest Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (KPK), wspierający uczestnictwo polskich jednostek naukowych, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów w programach ramowych UE. Zadaniem KPK jest informowanie o konkursach, doradztwo w zakresie przygotowywania wniosków i szukania partnerów do projektów oraz mentoring.

 Więcej o laureatach i nominowanych w katalogu “Kryształowa Brukselka 2016 – nominacje”.